Kỹ năng mềm cho sinh viên trong thời kỳ hội nhập

Thực tế cho thấy, những người thành đạt chỉ có 25% là do trình độ chuyên môn, bằng cấp, hay chứng chỉ, 75% còn lại được quyết định bởi những kỹ năng mềm mà họ được trang bị. Mặc dù vậy, các trường Đại học ở nước ta vẫn chưa được đưa bộ môn đào tạo kỹ năng mềm trở thành môn học chính khóa, vì thế thuật ngữ này vẫn còn xa lạ đối với nhiều sinh viên Việt Nam.

Kỹ năng mềm của sinh viên: thiếu và yếu

Những năm gần đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiến hành khá thành công chương trình cải cách giáo dục Phổ thông cơ sở. Công tác này nhận được nhiều kết quả tốt, cách dạy và học của giáo viên, học sinh phù hợp với tình hình mới. Tuy nhiên, tại các trường Đại học, Cao đẳng, việc cải cách chưa thể hiện được hiệu quả rõ nét. Chương trình học không có nhiều thay đổi. Sinh viên vẫn học những môn mang nặng tính lý thuyết. Đặc biệt, sinh viên Việt Nam rất thiếu kiến thức về kỹ năng mềm.

Có những sinh viên học rất tốt các môn trong trường đại học nhưng khi làm việc lại gặp rất nhiều khó khăn. Trong hàng trăm sinh viên chỉ có số ít người đáp ứng được yêu cầu của các nhà tuyển dụng. Điều đó đặt ra câu hỏi cho chất lượng giáo dục trong các trường Đại học hiện nay.

Trong chương trình “Đào tạo kỹ năng mềm cho cán bộ Đoàn và học sinh, sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội” diễn ra vào tháng 1/2010, ông Nguyễn Hồng Dân, chủ tịch Hội liên hiệp thanh niên thành phố nhận xét: ““Hiện nay, học sinh sinh viên, thậm chí đội ngũ cán bộ Đoàn nói chung vẫn còn thiếu về các kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng mềm. Điều này thể hiện rõ trong ứng xử hay khi các cán bộ thuyết trình trước đám đông… dẫn đến hiệu quả công việc chưa cao”.

Kỹ năng mềm là khái niệm để chỉ khả năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian, vượt qua khủng hoảng, khả năng lãnh đạo, sáng tạo, đổi mới v.v… Đó là những bí quyết quyết định thành công bên cạnh kiến thức chuyên môn. Đây là một kỹ năng đóng vai trò quan trọng khi sinh viên ra trường, chính thức công tác tại các cơ quan. Thế nhưng việc đưa môn học này vào giảng dạy vẫn chưa được nhiều trường Đại học quan tâm.

Cần thiết đào tạo kỹ năng mềm cho sinh viên

Trong khi việc đào tạo kỹ năng mềm tại các trường Đại học trên thế giới rất được chú trọng, thì quá trình giảng dạy môn học này ở nước ta vẫn chưa thực sự được tiến hành. Có chăng cũng chỉ là trong một buổi ngoại khóa, nhà trường mời diễn giả tới phổ biến sơ lược kiến thức cho sinh viên. Những buổi học như vậy chỉ đáp ứng được nhu cầu rất nhỏ của sinh viên, trong khi những nội dung của môn học này còn rất mới mẻ với các bạn.

Những sinh viên du học nước ngoài khi về nướccó khả năng lãnh đạo và làm việc nhóm nổi bật hơn nhiều so với các bạn được đàotạo trong nước. Điều đó cho thấy, khi được thay đổi phương pháp giáo dục thì sinh viên Việt Nam có thể phát triển tốt hơn các thể mạnh về tư duy, sáng tạo và sự năng động của mình.

Thiết nghĩ, tiến hành đưa kỹ năng mềm vào giảng dạy cho sinh viên là điều vô cùng cần thiết, đặc biệt là trong thời kỳ hội nhập. Tuy nhiên để việc đào tạo thực sự có hiệu quả, cần phải tiến hành từng bước, đồng loạt, đặc biết là đào tạo chất lượng diễn giả. Đó thực sự là vấn đề nên lưu tâm trong lúc này.