Trước làn sóng công nghệ 4.0 đang tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực, sáng 05/12, sinh viên Khoa Nhật Bản học Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) đã có cơ hội tiếp cận những góc nhìn mới mẻ về dịch thuật thông qua chuyên đề “Ứng dụng AI trong nghề biên phiên dịch tiếng Nhật”.
Sinh viên Khoa Nhật Bản HUTECH tìm hiểu ứng dụng AI trong biên phiên dịch tiếng Nhật
Mở đầu buổi chia sẻ, ThS. Hồ Tố Liên - Trưởng Khoa Nhật Bản học đã hỗ trợ sinh viên định vị lại tư duy về AI trong bối cảnh hiện nay. Theo cô, thay vì lo ngại AI sẽ thay thế con người thì các bạn cần xem đây là một trợ lý đắc lực hay một người bạn đồng hành trong quá trình làm việc. Việc xác định rõ vai trò của AI ngay từ đầu giúp các biên phiên dịch viên tương lai tận dụng tối đa sức mạnh xử lý dữ liệu của máy móc nhưng vẫn giữ vững vai trò chủ đạo của con người trong việc kiểm soát tư duy, cảm xúc của bản dịch.
ThS. Hồ Tố Liên đảm nhận vai trò diễn giả tại chương trình
Đi sâu vào nội dung chuyên môn, diễn giả đã cùng sinh viên phân tích những thuận lợi và rủi ro khi ứng dụng công nghệ vào dịch thuật Nhật - Việt. Bên cạnh tốc độ xử lý vượt trội và khả năng gợi ý từ vựng phong phú, AI vẫn tồn tại những hạn chế nhất định như thiếu sự nhạy cảm văn hóa hay các rủi ro về bảo mật thông tin.
Chính vì vậy, cô nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ năng “AI Literacy” - khả năng đọc hiểu, đánh giá công nghệ và khuyến khích sinh viên nên rèn luyện tư duy phản biện để không phụ thuộc hoàn toàn vào máy. Từ đó, các bạn biết cách đánh giá chất lượng bản dịch dựa trên các tiêu chí chuyên môn khắt khe, hướng đến thực hiện khâu hậu kiểm một cách hiệu quả nhất.
Cô cũng chia sẻ đến người học về kỹ thuật viết câu lệnh (Prompt Engineering) dành riêng cho dân dịch thuật chuyên nghiệp. Cô cho biết, để AI trả về một kết quả ưng ý thì người dùng cần cung cấp một đề bài đầy đủ và chi tiết.
Cô lưu ý đến các bạn nhiều kỹ năng quan trọng, đồng thời phân tích lợi ích và rủi ro khi ứng dụng AI
ThS. Hồ Tố Liên đề xuất công thức quy trình dịch thuật dựa trên 04 yếu tố cốt lõi. Trước hết, cần xác định mục đích sử dụng bản dịch để AI hiểu bản dịch sẽ phục vụ cho mục đích biên dịch hợp đồng, hay mục đích đăng tải truyền thông hay mục đích giao tiếp thường ngày. Tiếp đó, người dùng phải nêu rõ cụ thể về đối tượng của bản dịch, từ đó AI có thể điều chỉnh ngữ khí và mức độ trang trọng phù hợp. Yếu tố thứ ba là yêu cầu về văn phong và mức độ chỉnh sửa, đặc biệt quan trọng trong tiếng Nhật, với sự khác biệt giữa văn phong lịch sự và văn phong thân mật rất rõ rệt. Cuối cùng, người dịch cần cung cấp hướng dẫn kỹ thuật cụ thể cho hệ thống tạo ra bản dịch có định dạng và cấu trúc chuẩn xác ngay từ đầu.
Sinh viên trực tiếp thực hành thông qua các bài tập tình huống thực tế
Bên cạnh lắng nghe lý thuyết, sinh viên còn được trực tiếp thực hành thông qua các bài tập tình huống thực tế. Các bạn đã áp dụng ngay nội dung vừa học để tạo ra các bản dịch thô, sau đó sử dụng kiến thức ngôn ngữ của mình để tinh chỉnh, biên tập lại cho mượt mà và đúng văn cảnh. Quá trình này góp phần cho sinh viên nhận ra AI có thể dịch nhanh, nhưng chỉ có con người với tư duy sắc bén mới có thể thổi hồn vào bản dịch để chạm đến cảm xúc người đọc.
Tin: Anh Hào
Ảnh: Công Định
TT. Truyền thông